Wat is de invloed van voeding en leefstijl op darmkanker? Dit is een vraag waarop wetenschappers wereldwijd al jarenlang onderzoek doen. Het World Cancer Research Fund (WCRF) heeft tussen 1997 en 2007 duizenden studies geanalyseerd en samengevoegd. De resultaten van meer dan 10.000 epidemiologische studies tonen aan dat er een duidelijk verband is tussen voeding en het risico op darmkanker. Dr. Fränzel van Duijnhoven van de Wageningen University & Research vertelde er meer over tijdens onze contactdag.

Factoren die het risico op darmkanker verlagen

Plantaardige voeding en vezels

Voedingsvezels dragen bij aan een gezonde spijsvertering en verlagen de kans op darmkanker. Plantaardige voeding bevat bovendien veel gezonde stoffen zoals antioxidanten, die het lichaam beschermen tegen schadelijke invloeden.

Advies:

  • Eet dagelijks minimaal 30 gram voedingsvezels uit volkorenproducten, groenten, fruit, noten en peulvruchten.
  • Zorg voor minimaal 250 gram groenten en twee porties fruit per dag.
  • Voeg wekelijks peulvruchten toe aan het dieet.

Zuivel

Zuivelproducten zijn rijk aan calcium, wat mogelijk beschermend werkt tegen darmkanker. Calcium neutraliseert schadelijke zuren in de darm en remt ongewenste celdeling.

Advies:

  • Neem dagelijks 2-3 porties zuivel, zoals melk, yoghurt, karnemelk, kaas of kwark.

Beweging

Regelmatige lichaamsbeweging helpt bij het behouden van een gezond gewicht en verlaagt het risico op overgewicht-gerelateerde kankersoorten.

Advies:

  • Beweeg dagelijks minstens 30 minuten.
  • Maak beweging onderdeel van je dagelijkse routine: neem de trap, ga wandelen of fiets naar het werk.
  • Vermijd langdurig zitten en wissel zittende activiteiten af met beweging.

Factoren die het risico op darmkanker verhogen

Overgewicht en obesitas

Een hoog lichaamsvetpercentage verhoogt het risico op ontstekingen in het lichaam, wat de kans op kanker vergroot. Overgewicht beïnvloedt de insulinehuishouding, waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt en ontstekingsreacties worden gestimuleerd.

Advies:

  • Streef naar een gezond gewicht met een BMI tussen 18,5 en 25.
  • Vermijd vetopslag rondom de buik, omdat dit het risico verder verhoogt.
  • Zorg voor een actieve leefstijl en een gebalanceerd voedingspatroon.

Rood en bewerkt vlees

Het eten van veel rood en bewerkt vlees verhoogt de kans op darmkanker. Bewerkt vlees (zoals worst, vleeswaren en hamburgers) bevat stoffen die door zouten, roken en fermenteren zijn toegevoegd, wat schadelijk kan zijn voor de darmwand. Daarnaast bevat rood vlees veel heemijzer, wat de darmwand kan beschadigen.

Advies:

  • Beperk de inname van rood vlees tot maximaal 350-500 gram per week.
  • Vermijd bewerkt vlees zoveel mogelijk.
  • Bereid vlees op lagere temperaturen om de vorming van schadelijke stoffen te minimaliseren.

Alcohol

Alcohol verhoogt het risico op kanker door DNA-schade aan de cellen. Bovendien bevat alcohol veel calorieën, wat bijdraagt aan overgewicht en daarmee het risico op kanker verder vergroot.

Advies:

  • Drink bij voorkeur geen alcohol of beperk het tot een minimale hoeveelheid.

Voedingssupplementen: wel of niet?

Er is geen wetenschappelijk bewijs dat voedingssupplementen kanker kunnen voorkomen. Het is belangrijk om essentiële voedingsstoffen uit natuurlijke voeding te halen en niet uit supplementen.

Vitamine D is een uitzondering, dit wordt aanbevolen voor:

  • Mensen met een getinte huid.
  • Vrouwen boven de 50 jaar.
  • Ouderen en zwangere vrouwen.

Richtlijnen voor een gezonde leefstijl

Op basis van de verzamelde wetenschappelijke gegevens zijn er richtlijnen opgesteld om het risico op kanker te verkleinen. In Nederland zijn deze richtlijnen samengesteld door het Wereld Kanker Fonds (WKOF). De tien belangrijkste aanbevelingen zijn te vinden op hun website.

Wil je meer informatie over voeding tijdens en na kankerbehandelingen? Bezoek dan Voeding & Kankerinfo voor betrouwbare adviezen en antwoorden op veelgestelde vragen.

Bron: Contactblad december 2023